Het misverstand van een “roesje”. Van misleiding tot kunstfout.
Nog steeds beloven dokters “roesjes” aan kinderen bij pijnlijke ingrepen of vervelende procedures: bij voorbeeld het zetten van een gebroken been, het prikken van een infuus, een ruggenprik, een verbandwissel van een grote, pijnlijke wond of bij een onderzoek waarbij je een tijdje helemaal stil moet liggen, zoals bij een MRI. Fijn dat dat kan, denken kind en ouders dan…
Wat is er mis met een “roesje”?
- In het gunstigste geval is het een wat misleidend begrip voor een korte narcose. De eerste categorie “Roesje” klinkt lief en onschuldig, maar het is toch echt een narcose met alle risico’s van dien – en een “beetje”narcose is net zo iets als “een beetje zwanger”. Als zo’n “roesje” door bekwame dokters (meestal narcosedokters, “anesthesiologen”) met goede voorbereiding, voorzorgsmaatregelen en bewaking wordt toegediend, dan is het risico op ernstige complicaties zeer klein en is er niets mis mee. Behalve het woord “roesje” dat suggereert dat je het eventjes doet en dat het een procedure zonder risico’s is.
- Ronduit vervelend is het voor kind en ouders als de dokter met het beloofde “roesje” toediening van een medicijn, meestal midazolam (ook wel Dormicum genoemd), bedoelt in een lage dosering, waardoor je zou gaan slapen en niets of nauwelijks iets merkt van de vervelende procedure. Nou vergeet het maar! De meeste kinderen vallen niet in slaap, ze worden hooguit wat slaperig. De kinderen die wel eventjes in slaap vallen, zijn zo weer wakker als het vervelende grommel aan het lijf begint. Dit leidt meestal tot een tamelijk vervelende situatie met een krijsend kind, boze ouders en bijna altijd ook tot een mislukte procedure.
- De laatste categorie “roesjes” moeten we tegenwoordig eigenlijk als gevaarlijke kunstfouten beschouwen. Dat zijn “roesjes” waarbij hogere doseringen van midazolom, soms nog in combinatie met andere middelen, worden toegediend. Het kind valt wel in diepe slaap, maar glijdt heel makkelijk af in een ongecontroleerde narcose waarbij het kind plots kan ophouden met ademen of de regulatie van de bloeddruk in elkaar stort. In het verleden heeft dit ook in Nederland tot dodelijke slachtoffers geleid. Dit moeten we niet meer willen. Als dit soort procedures met uitschakeling van het bewustzijn (narcose of diepe sedatie) buiten de operatiekamer plaatsvinden, dan kunnen ze alleen veilig gedaan worden bij optimale voorbereiding, met de nodige voorzorgmaatregelen en bewaking en onder begeleiding van een deskundig arts of speciaal opgeleid verpleegkundig specialist die terstond kan ingrijpen als lichaamsfuncties zoals de ademhaling verstoord raken. Kinderartsen en anesthesiologen hebben dit duidelijk vastgelegd in de richtlijn Sedatie en analgesie bij kinderen en ook de IGZ (inspectie voor de volksgezondheid) is hier volstrekt helder over in het IGZ Toetsingskader Sedatie en/of Analgesie buiten de operatiekamer.
Laten we dus ophouden met roesjes! Noem een procedure waarbij narcosemiddelen worden gebruikt gewoon een narcose.
Het is helaas ook hier verbazingwekkend hoe lang het duurt voordat voortschrijdend inzicht en wetenschappelijk kennis haar weg vindt in de geneeskundige praktijk van alle dag – ook in topziekenhuizen. Één collega, Dr. Piet Leroy, kinderarts-Intensivist uit Maastricht heeft zich, in samenwerking met zeer velen, gedurende vele jaren bijzonder verdienstelijk gemaakt voor de verspreiding van deze kennis en het opstellen van de richtlijn die nu dus wacht op implementatie.
PS (30-7-2014): op 20-11-2014 organiseert Stichting Kind en Ziekenhuis een Congres over 25 jaar rechten van het zieke kind met onder andere Dr. Piet Leroy over veilige methodes van pijnbestrijding en sedatie, met en zonder medicijnen.
Carsten Lincke 
mag het ook midazolAm zijn?
van mij wel, maar in de apotheek heet het midazolam
Nice post thhanks for sharing