Veilige medicatie voor kinderen: het kinderformularium is van levensbelang!

Iedereen is het erover eens. Er is te veel vermijdbare sterfte in de Nederlandse Gezondheidszorg. De schattingen liggen tussen de 1500 en 2000 gevallen per jaar (zie IGZ). Een groot deel daarvan heeft te maken met medicatiefouten, verkeerde doseringen, elkaar nadelig beïnvloedende medicatie (interacties). Helaas betreft dat ook kinderen.

Nu hebben we in Nederland sinds 2008 een online Kinderformularium . Dat was een enorme verbetering en een geweldige bijdrage aan medicatieveiligheid voor alle kinderen in Nederland. Iedere kinderarts, vele huisartsen,  artsen voor verstandelijk gehandicapten  en apothekers raadplegen regelmatig deze databank. Zij is vrij toegankelijk, ook voor ouders.

Waarom schrijf ik dit stuk? Dit Kinderformularium dreigt binnenkort te verdwijnen omdat overheid, ziekenhuizen en zorgverzekeraars dit project niet meer willen financieren. Ondertussen wordt er veel geld gestoken in allerlei campagnes en projecten om de veiligheid in de zorg te verbeteren. Projecten waarvan de effectiviteit nog moet blijken. Terwijl er niemand, werkelijk niemand die te maken heeft met medicijnen bij kinderen, twijfelt aan het nut van het Kinderformularium bij het voorkomen van medicatie- en doseringsfouten. Mijn buitenlandse collega’s kijken met jalousie naar dit prachtige hulpmiddel.

Wat is een formularium? Dat is een belangrijk hulpmiddel voor dokters bij het voorschrijven van medicijnen. Er staat in welke medicijnen in welke vorm beschikbaar zijn, hoe ze toegepast moeten worden, wat de bijwerkingen en risico’s zijn, wanneer je ze niet moet toepassen, met welke andere  medicijnen je ze niet mag combineren. In de kindergeneeskunde is natuurlijk ook heel belangrijk dat je de juiste aan gewicht en/of lengte aangepaste dosis voorschrijft en dat je rekening houdt met het feit dat het kinderlichaam vaak anders omgaat met en reageert op medicijnen dan volwassenen.  Deze gegevens weet de arts misschien van een paar veel gebruikte middelen uit zijn hoofd, maar bij kinderen moet je toch altijd blijven narekenen en vaak dubbelchecken met betrouwbare informatiebronnen. Zo’n voortdurend bijgewerkte bron is het Kinderformularium. Alle belangrijke informatie uit de wetenschappelijke literatuur is er bijeengebracht en voor de dokter in de praktijk beoordeeld en gewogen. Dat is echt onmisbaar voor veilige (kinder)geneeskunde. Een ander troef van het Kinderformularium is dat het onafhankelijk is en niet beïnvloedt door sponsoring van de farmaceutische industrie.

Het verdwijnen van het Kinderformularium is een bedreiging voor alle kinderen in Nederland die voor korte of langere tijd medicijnen nodig hebben. Het gaat om uw kinderen en mijn kinderen. Het is buitengewoon effectief en wordt door vrijwel alle artsen die met kinderen te maken hebben gebruikt. Ik durf te stellen dat het ook een van de meest kosteneffectieve veiligheidsmaatregelen in de Nederlandse gezondheidszorg is. Voor nog geen 3 ton per jaar is er een toegewijde redactie die het Kinderformularium voortdurend actualiseert. Vele kinderartsen dragen door commentaren belangeloos bij aan continue verbetering van het formularium. Het Kinderformularium mag niet verdwijnen. Wat kunt u doen? Teken de petitie  en verspreid dit nieuws.